by Szkolnictwo zawodowe: pracodawcy chcą współpracować z rządem
Bardzo pozytywnie przyjmujemy deklarację współpracy rządu z pracodawcami w celu budowy systemu kształcenia zawodowego. Podnoszenie kwalifikacji w ramach systemu dualnego, z wykorzystaniem środków i doświadczeń pracodawców, ma zasadnicze znacznie dla konkurencyjności gospodarki – napisała Konfederacja Lewiatan, w odpowiedzi na list premiera Mateusza Morawieckiego i Anny Zalewskiej, minister edukacji narodowej, dotyczący kształcenia zawodowego.
– Chcemy się zaangażować w kształcenie zawodowe. Proponujemy utworzenie tzw. Centrów Kwalifikacji, placówek zarządzanych przez organizacje pracodawców, gdzie odbywałyby się szkolenia, egzaminowanie i certyfikowanie kwalifikacji, finansowane z konkursów z programów operacyjnych i pieniędzy samorządowych oraz Korpusu Fachowców, zatrudnionych w organizacjach pracodawców pomagającym firmom angażować się w kształcenie zawodowe. Konieczna jest też zmiana przepisów prawnych zachęcających do inwestowania w kształcenie zawodowe. Chodzi o ulgi podatkowe, większe środki na młodocianych, dofinansowanie praktycznej nauki zawodu dla uczniów techników i zmianę zasad zatrudniania pracowników młodocianych. Ważna jest też promocja dobrych praktyk kształcenia zawodowego – mówi Jakub Gontarek, ekspert Konfederacji Lewiatan.
Konfederacja Lewiatan, jak i poszczególne jej związki branżowe i regionalne, zaangażowała się w działania służące rozwojowi kształcenia zawodowego. Od wielu lat firmy współpracują ze szkołami zawodowymi, otwierają klasy patronackie, tworzą programy kształcenia oraz realizują praktyczną naukę zawodu w przedsiębiorstwach. Eksperci uczestniczą w pracach Sektorowych Rad Kompetencji, w przygotowaniu modelowych procedur współpracy firm ze szkołami i centrami praktycznego kształcenia, a także definiowaniu nowych zawodów dostosowanych do wyzwań Gospodarki 4.0. Przykładem takiej inicjatywy jest wniosek o dodanie do klasyfikacji zawodów kształcenia zawodowego technika programisty, jako odpowiedź na nasilający się brak wykwalifikowanych pracowników.
Ponadto Konfederacja Lewiatan inicjowała przygotowanie uchwał strony pracodawców i pracowników zawierających rekomendacje zmian w systemie kształcenia zawodowego oraz w Krajowym Funduszu Szkoleniowym.
Propozycje Konfederacji Lewiatan dotyczące kształcenia zawodowego:
- Centra Kwalifikacji prowadzone przez organizacje pracodawców
W celu zwiększenia efektywności dualnego systemu kształcenia potrzebujemy diagnozy zapotrzebowania na pracowników, wykwalifikowanej kadry pedagogicznej znającej najnowsze trendy w branżach, instytucji szkolących wspólnie z biznesem oraz ośrodków egzaminacyjnych potwierdzających kwalifikacje przez praktyków z biznesu. Powyższe zadania mogłyby być realizowane prze Centra Kwalifikacji zarządzane przez organizacje pracodawców, tworzone np. przy Centrach Kształcenia Praktycznego i finansowane w ramach programów operacyjnych zarówno krajowych, jak i regionalnych. Gwarancją skuteczności ich funkcjonowania jest wpisanie się w funkcjonującą strukturę samorządową i ścisła współpraca z Okręgowymi Komisjami Egzaminacyjnymi, szkołami branżowymi, technikami, placówkami edukacyjnymi oraz regionalnymi instytucjami rynku pracy. - Korpus fachowców
Potrzebna jest nam sieć ekspertów zatrudnionych w organizacjach pracodawców, którzy będą inicjować współpracę, wspierać firmy w procesie kształcenia uczniów w miejscu pracy, doradzać w kwestiach formalnych oraz diagnozować zapotrzebowanie na pracowników rozumiejąc specyfikę funkcjonowania instytucji edukacji i priorytety jakimi kierują się firmy. Źródeł dofinansowania tworzenia takich stanowisk możemy poszukiwać w Funduszu Pracy. Musimy wspólnie stworzyć społeczność profesjonalistów, dla których przygotowanie wysoko wykwalifikowanych kadr będzie priorytetem, potrafiących modyfikować podstawy kształcenia, wspierać przedsiębiorstwa w organizacji praktycznej nauki w firmie oraz weryfikować zdobywane kompetencje. Ważnym wsparciem dla współpracy firm i szkół jest także właściwa diagnoza popytu i podaży pracy, która jest kluczowa dla planowania inwestycji w kształcenie zawodowe i gwarantuje opłacalność ekonomiczną wieloletnich programów kształcenia. - Ulgi podatkowe na zakup nowej bazy techno – dydaktycznej
Zaangażowanie pracodawców w kształcenie zawodowe musi być także budowane na systemie zachęt finansowych, które będą pokrywać część wydatków firm przeznaczanych na stworzenie miejsca nauki w firmie, bądź zakupu do szkół i placówek, nowych narzędzi oraz maszyn wykorzystywanych do nauki, egzaminowania i certyfikowania kwalifikacji. - Status pracownika młodocianego
Znaczący udział firm musi być uwzględniony w projektowaniu regulacji dotyczących zatrudniania i refinansowania kształcenia pracowników młodocianych. Priorytetem powinno być zwiększanie środków przeznaczonych na refundację wynagrodzeń młodocianych pracowników ze środków Funduszu Pracy. Należy dać pracodawcom możliwość zawierania z pracownikami młodocianymi umów o pracę na czas nieokreślony. Konieczne jest wprowadzenie możliwości, a nawet zachęt dla pracodawców, którzy zdecydują się prowadzić przygotowanie zawodowe dla znacząco większej liczby uczniów niż zamierzają potem zatrudnić na stałe. Osoby, które skorzystają z takiego praktycznego kształcenia w nowoczesnych zakładach, bez trudu znajdą pracę u innych pracodawców, również tych, którzy nie są w stanie samodzielnie zorganizować przygotowania zawodowego młodocianych na swoje własne potrzeby. - Zmiana finansowania kształcenia praktycznego uczniów techników
Koniecznością jest dostosowanie prawa oświatowego do zrównania finansowania kształcenia praktycznego uczniów techników realizujących kształcenie praktyczne u pracodawców i pracowników młodocianych poprzez zagwarantowanie możliwości dofinansowania pracodawcom kosztów kształcenia, pod warunkiem uzyskania przez ucznia technikum (pobierającego u pracodawcy zajęcia praktyczne) świadectwa kwalifikacyjnego.
Zwiększenie środków przeznaczonych na Krajowy Fundusz Szkoleniowy
Nie można także zapominać o systemie kształcenia ustawicznego, którego jedynie częścią jest system kształcenia zawodowego. Dlatego kluczowe jest uwzględnienie potrzeb firm i zwiększenie środków przeznaczonych na Krajowy Fundusz Szkoleniowy. Tym bardziej, że jest to obecnie najbardziej popularne narzędzie podnoszenia kwalifikacji pracowników wśród pracodawców. - Promocja kształcenia zawodowego
Przekonanie osób młodych do wyboru praktycznej ścieżki kształcenia jest koniecznością. Oczekujemy promocji dobrze działającej współpracy szkół i firm, pokazaniu nowocześnie wyposażonych sal szkoleniowych oraz budowania wizerunku kształcenia zawodowego w firmie jako procesu wykorzystywania najnowszych rozwiązań technologicznych, współpracy z ekspertami oraz możliwości rozwoju zawodowego, także za granicą.
